Het was een gruwelijk ongeval, toen Franco Uncini in 1983 op het TT-circuit in Assen werd overreden door Wayne Gardner. Uncini, destijds wereldkampioen, kan het nog navertellen bij de onthulling van de Tunnel of Fame op het TT-circuit, waar hij als winnaar van de TT van 1982 ook in opgenomen is.
Uncini (61) herinnert zich het ongeval op het circuit van Assen nog tot in detail. Hij beleefde alles bewust, tot het moment waarop hij zonder helm tegen het asfalt van de Bedeldijk smakte. ,,Ik trok mijn motor onderuit,’’ vertelt hij. ,,Het was gewoon een race-ongevalletje, vooral mijn eigen schuld. Ik kwam midden op de baan terecht. Op handen en knieën zat ik daar. Ik hoorde een paar motoren rechtsachter me passeren en wilde naar links naar het gras kruipen. Maar Wayne Gardner kon bij het uitkomen van de bocht alleen links langs mij en reed vol over me heen. Bij de klap verloor ik mijn helm. En toen werd het zwart.’’
Vijf dagen werd hij in Groningen in een kunstmatige coma gehouden. ,,In Groningen hebben ze mijn leven gered,’’ zegt hij. ,,Na die week heb ik nog een week in Bologna gelegen. Daarna ben ik nog zes maanden aan het revalideren geweest. Ik ben nagenoeg helemaal hersteld. Aan mijn neus en mijn kin zie je de littekens nog, mijn linkerhand kan ik niet honderd procent gebruiken. Maar wat wil je: mijn hele linkerkant lag in puin.’’
Paar doden per jaar
In die tijd, de jaren zeventig en tachtig, waren ongelukken met ernstige afloop op het circuit schering en inslag. Van een paar doden per jaar keek eigenlijk niemand op. Het hoorde bij de sport. ,,Ik zat pas nog plakboeken uit die tijd door te bladeren,’’ zegt Uncini. ,,Zo’n beetje om de andere race ging er wel iemand. Ik heb veel vrienden en collega’s verloren.’’
Ondanks het ongeluk heeft Uncini goede herinneringen aan Assen. Een jaar voor zijn ongeluk, in 1982, won hij er de TT. ,,Het was één van de mooiste momenten uit mijn leven, echt. Die race was zo bijzonder, die blijft me altijd bij. Ik weet elk van de 34 bochten van toen nog, elke ronde. Het regende pijpenstelen. Zó hard dat we een herstart hadden, maar we reden op slicks. Waanzin natuurlijk, maar zo ging dat toen.’’
Wereldkampioen in 1982
Dat het geheugen van Uncini nog in orde is, blijkt uit de andere anekdotes die hij opdiept. Hij weet van vrijwel alle races nog hoe ze verliepen, wat zijn eindklassering was, wie er reden, et cetera. ,,Ik werd in 1982 wereldkampioen. Van dat droomjaar weet ik nog echt alles. Mindere races heb ik verdrongen. Van 1983 weet ik ook nog veel, vooral de frustraties. Suzuki had besloten de motor helemaal te veranderen. Er was niet mee te rijden, maar dat was niet de oorzaak van mijn ongeluk.’’
Ondanks de frustratie – nog steeds kan hij zich er kwaad over maken – keerde Uncini terug bij Suzuki. Het ongeluk in Assen betekende niet het einde van zijn racecarrière. In 1984 en 1985 racete hij nog, maar het succes bleef uit. ,,Ik was voor mijn gevoel nog niet klaar met racen. En ik wilde niet door dat ongeluk worden gedwongen te stoppen. Dat moment wilde ik zelf bepalen. Ik keerde terug bij Suzuki, omdat ik vond dat ik dat het team verplicht was. Maar ik racete om de tiende, vijftiende plaats. Dat was niet waar ik het voor deed. Toch was de beslissing om te stoppen moeilijker dan de beslissing om een comeback te maken.’’
Veiligheid op circuits
De veiligheid van circuits is tegenwoordig zijn fulltime-baan. In 1993 werd hij door de IMRA, een voorloper van de IRTA, gevraagd als veiligheidscoördinator. In die periode was Formule 1-baas Bernie Ecclestone in de motorsport opgedoken. De omstandigheden veranderden drastisch, alles werd beter. ,,De commercie kwam eerst, de veiligheid als laatste. Dat werd mijn taak en dat was wel aan mij besteed. In de jaren tachtig was ik als coureur al betrokken bij de veiligheid. Ik ben nog eens één van de stakingsleiders geweest in Francorchamps, waar het zo onveilig was dat we er weigerden te racen.’’
Zijn eigen ongeluk heeft niet model gestaan voor de missie van Uncini. ,,Integendeel. In die tijd was het TT-circuit juist één van de veiligste banen ter wereld. En nog steeds. De baan had met dat ongeluk niets te maken.’’
Foto: Franco Uncini opent samen met Wil Hartog de Tunnel of Fame op het TT-circuit.
Fotocredit: Hans Koopman
